یادداشت/ امامت حضرت علی (ع) در نگاه اهل سنت

به گزارش پایگاه خبری هنر قلم و به نقل از ترشیز خوان؛ خداوند بزرگ در آیه ۵۹ سوره نساء می فرماید: یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا أَطیعُوا اللهَ‌ وَ أَطیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فی شَیْ‌ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللهِ‌ وَ الرَّسُولِ إِنْ کُنْتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللهِ‌ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ ذلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْویلاً – اى کسانى که ایمان آورده‌اید! اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر [خدا] و پیشوایان [معصوم] خود را، و هرگاه در امرى نزاع داشتید، آن را به خدا و پیامبر باز گردانید [و از آن‌ها داورى بطلبید] اگر به خدا و روز رستاخیز ایمان دارید. این [کار براى شما] بهتر، و عاقبت و پایانش نیکوتر است.

در آیه ۷ سوره حشر نیز آمده است: وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ – آنچه رسول حق دستور می دهد، بگیرید و هر چه نهی می کند، واگذارید و از خدا بترسید که عقاب خدا بسیار سخت است.

در آیه ۶۵ سوره نساء هم می خوانیم: به پروردگارت سوگند که آن ها ایمان نخواهند آورد، مگر این که در اختلافات خود، تو را به داوری طلبند؛ و سپس از داوری تو، در دل خود احساس ناراحتی نکنند؛ و کاملا تسلیم باشند.

در این آیات قرآن، به چند نکته فرمان می دهد: ۱. از فرمان پیامبر اطاعت کنید؛ ۲. در نزاع، پیامبر را به داوری بطلبید؛ ۳. در برابر حکم پیامبر، تسلیم باشید؛ ۴. هر حکمی که پیامبر داد، تبعیت کنید؛ ۵. از نوع حکم کردن، ناراحت نشوید.

شهاب الدین احمدبن ابی بکر بن اسماعیل البوبصیری در صفحه ۲۱۰ از جلد هفتم کتاب “اتحاف الخیره المهره بزوائد المسانید العشره” می نویسد: امام علی (ع) فرمود: رسول خدا (ص) در روز غدیر، در حالی که دست علی (ع) در دستش بود، فرمود: ای مردم! آیا شما گواهی نمی دهید که خداوند، پروردگار من و شماست؟ گفتند: چرا! فرمود: ای مردم! آیا شما گواهی نمی دهید که به راستی خدا و پیامبرش از شما نسبت به خودتان اولی تر و شایسته تر است و خدا و پیامبرش مولای شمایند؟ گفتند: چرا! فرمود: پس کسی که خداوند و رسولش، مولای او هستند، این شخص (علی علیه السلام) مولای اوست.

همانا من در میان شما دو چیز قرار دادم که اگر پس از من از آن دو پیروی نمایید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا … و اهل بیتم. احمد بن محمد بن حنبل در صفحه ۴۵۶ از جلد ۳۵ مسند می آورد: حَدَّثَنَا الْأَسْوَدُ بْنُ عَامِرٍ، حَدَّثَنَا شَرِیکٌ، عَنِ الرُّکَیْنِ، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ حَسَّانَ، عَنْ زَیْدِ بْنِ ثَابِتٍ، قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ : ” إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمْ خَلِیفَتَیْنِ کِتَابُ اللَّهِ، حَبْلٌ مَمْدُودٌ مَا بَیْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَوْ مَا بَیْنَ السَّمَاءِ إِلَى الْأَرْضِ، وَعِتْرَتِی أَهْلُ بَیْتِی، وَإِنَّهُمَا لَنْ یَتَفَرَّقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الْحَوْضَ – همانا من در میان شما دو جانشین قرار می دهم: کتاب خدا؛ ریسمان کشیده شده ما بین آسمان و زمین، و عترتم، و این دو از یکدیگر جدا نمی شوند تا در کنار حوض بر من وارد شوند. هیثمی مصری و جلال الدین سیوطی و محمد ناصرالدین آلبانی و شعیب الارنووط؛ از محدثین وهابی،روایت احمد بن محمد بن حنبل را صحیح می دانند.

ابو عیسی محمد بن عیسی ترمذی نیز در صفحه ۶۶۳ از جلد پنجم سنن خود آورده است: حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ المُنْذِرِ الکُوفِیُّ قَالَ: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ فُضَیْلٍ قَالَ: حَدَّثَنَا الأَعْمَشُ، عَنْ عَطِیَّهَ، عَنْ أَبِی سَعِیدٍ، وَالأَعْمَشُ، عَنْ حَبِیبِ بْنِ أَبِی ثَابِتٍ، عَنْ زَیْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَا: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: ” إِنِّی تَارِکٌ فِیکُمْ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا بَعْدِی أَحَدُهُمَا أَعْظَمُ مِنَ الآخَرِ: کِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إِلَى الأَرْضِ. وَعِتْرَتِی أَهْلُ بَیْتِی، وَلَنْ یَتَفَرَّقَا حَتَّى یَرِدَا عَلَیَّ الحَوْضَ فَانْظُرُوا کَیْفَ تَخْلُفُونِی فِیهِمَا – رسول الله (ص) فرمود: من چیزی بین شما بر جای می نهم که اگر بدان چنگ زنید، بعد از من هرگز گمراه نخواهید شد. یکی از آن دو از دیگری عظیم تر است: کتاب خدا رشته ای است که از آسمان به زمین کشیده شده است و دیگری عترت که اهل بیت منند. این دو هرگز از هم جدا نمی گردند تا بر سر حوض (کوثر) نزد من وارد شوند. پس بنگرید بعد از من با ایشان چگونه رفتار می‌کنید.

بر اساس مبنای احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه حرانی، حدیث ثقلین نه تنها صحیح، بلکه متواتر است. وی صحت این حدیث را اجماعی می داند و می گوید: اجماع هیچ وقت بر خطا حاصل نمی‌شود.

بر اساس کتاب های معتبر حدیثی اهل سنت، حدیث کتاب الله و اهل بیتی، صحیح و متواتر است. این حدیث را پیامبر فرموده اند و ما طبق آیه صریح قرآن باید از فرمان و حکم پیامبر اطاعت و تبعیت کنیم و تسلیم رای پیغمبر باشیم.

نورالدین ابوالحسن هیثمی مصری در صفحه ۱۳۴ از جلد ۹ مجمع الزوائد می‌نویسد: ام سلمه همواره می‌گفت: علی همیشه با حق است، هر کس از او پیروی کند، از حق پیروی کرده است و هر کس او را ترک نماید، حق را ترک گفته است. خداوند بزرگ در آیه ۳۵ سوره یونس می‌فرماید: أَفَمَنْ یَهْدِی إِلَى الْحَقِّ أَحَقُّ أَنْ یُتَّبَعَ أَمَّنْ لَا یَهِدِّی إِلَّا أَنْ یُهْدَى فَمَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ – آیا کسى که به سوى حق رهبرى مى ‏کند سزاوارتر است مورد پیروى قرار گیرد یا کسى که راه نمى ‏نماید مگر آنکه [خود] هدایت ‏شود، شما را چه شده، چگونه داورى مى ‏کنید؟

احمد بن عبدالحلیم بن تیمیه وهابی، در صفحه ۱۸ الرساله الاکملیه فی ما یجب لله من صفات الکمال، در تفسیر این آیه می نویسد: خداوند در این آیه آنچه را در فطرت انسان ها نهادینه شده است، بیان می کند و آن این است کسی که به سوی حق رهبری می کند، سزاوارتر است که پیروی شود.

با این تبیین، روشن است که اهل سنت طبق بیان کتاب های معتبر خودشان، بایستی پس از پیامبر (ص) از حضرت علی (ع) پیروی کنند و تسلیم فرمان آن امام همام باشند. اگر نزاعی هم وجود دارد، باید: ۱٫ پیامبر را به داوری طلبید؛ ۲. در برابر حکم پیامبر تسلیم بود؛ ۳. از حکم پیامبر تبعیت کرد؛ ۴. از نتیجه حکم، به علت تعصب خشک، ناراحت نشد؛ ۵. مطیع کامل فرمان پیامبر بود.

معنای پذیرش ولایت پیامبر همین است. باید در برابر حکم پیغمبر تسلیم باشیم. ان قلت نکنیم، و الا در قبول نبوت و رسالت دروغ می‌گوییم. بی چون و چرا باید به فرمان و حکم پیامبر گردن نهیم. این فرمان خداست. حرف پیغمبر هم حرف خداست. تخطی از آن، ایستادن در برابر خداست.

پیامبر امامت علی ( ع ) را به دستور خدا ابلاغ کرده است. کتب بزرگان اهل سنت هم‌ حدیث غدیر و حدیث ثقلین را بیان و تایید می کند. باید به امامت آن حضرت، پس از پیامبر اعتراف کنیم و تابع حکم علوی باشیم.