مصاحبه ای اختصاصی با کارشناس ارشد عمران و فعال اقتصادی مهندس مهرداد جوادی

به گزارش پایگاه خبری  هنر قلم و به نقل از کلام قلم، خانم دکتر ملیکا ملک آرا خبرنگار محترم رسانه کلام قلم با کارآفرین، کارشناس ارشد مهندسی عمران و فعال اقتصادی گفتگویی نموده اند که با قلم سرکار خانم الهام خورسند تقدیم نگاه سبز شما می گردد.

جناب مهندس جوادی با درود و سپاس از اینکه دعوت ما را پذیرفتید.

ملک آرا: به عنوان نخستین سوال لطفا بفرمایید، توسعه بافت شهری با سرعت بالا در دهه های اخیر در فرصت های شغلی برای مهندسین عمران فرصت است یا چالش و آیا زیرساخت های لازم در ایران فراهم است؟

جوادی: رشته‌‌ عمران تاریخی به قدمت یکجانشینی انسان دارد. متخصصان این رشته، ساختمان‌ها و زیرساخت‌هایی مثل جاده‌ها، تونل‌ها، پل‌ها و سدها را طراحی و اجرا می‌کنند. بازار کار مهندسی عمران هم در جهان حسابی داغ است و شامل مشاغل مختلفی است که هر کدام از آن‌ها بازار خود را دارند. به علاوه با تحولی که در شیوه‌های ساخت و ساز ایجاد شده است، شغل‌های جدیدی در این حوزه به وجود آمد. با وجود تمامی عناوین شغلی کهنه و نو در این رشته، سرعت رشد این گروه شغلی چندان بالا نیست و حتی کمتر از میانگین تمامی مشاغل است.

بنابراین عوامل مختلفی بر رونق مشاغل عمرانی تأثیر دارند.  همچنین فرصت‌های شغلی در این رشته در همه‌ شهر‌ها و مناطق به طور یکسانی توزیع نشده‌اند و جنسیت مهندسین نیز روی شانس استخدام آن‌ها تأثیر‌گذار است و همانطور که می دانیم وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور، تأثیر زیادی بر تعداد فرصت‌های شغلی در این رشته دارد. البته رشته‌ی عمران به طور قطع در آینده دچار تحولات چشمگیری می‌شود. متخصصان این حوزه، اگر می‌خواهند امنیت شغلی کنونی را داشته باشند، باید خود را با این تغییرات سازگار کنند. یادگیری مهارت‌های جدید و به‌روز نگه‌داشتن دانش خود در رابطه با جدیدترین ترندها در این حوزه، حداقل کاری است که مهندسین عمران می‌توانند انجام دهند.

از طرفی سرعت ساخت ‌و ساز املاک و مستغلات در بعضی از شهرها بسیار پایین است. شهرهایی که رونق اقتصادی پایینی داشته و جمعیت جوان آن‌ها، اغلب برای پیدا کردن فرصت‌های شغلی بهتر به شهرهای دیگر مهاجرت می‌کنند، پویایی چندانی ندارند؛ پس معمولا بودجه‌های زیادی نیز به چنین شهرهایی تعلق نمی‌گیرد و به دلیل رشد آهسته یا حتی منفی جمعیت در این مناطق، پروژه‌های ساخت‌وساز دولتی نیز محدود است.در مقابل، شهرهای جوان و بزرگ که شهرک‌ها در اطراف آن‌ها در حال ظهور هستند، فرصت‌های شغلی متعددی برای مهندسین ساخت‌وساز دارند. شهرهای بزرگ با جمعیت‌های جوان و در حال رشد، شهرهایی پویا هستند که بافت شهری آن‌ها چه از نظر املاک و مستغلات و چه از نظر زیرساخت‌ها، به سرعت به‌روزرسانی می‌شود.

بعضی از مناطق نیز منابع و ظرفیت‌های صنعتی بسیار خوبی دارند. این مناطق نه تنها فرصت‌های شغلی متعددی برای متخصصان ساخت‌وساز صنعتی فرآهم می‌آورند، بلکه با جذب جمعیت جوان، از نظر املاک و مستغلات نیز از پویایی مناسبی برخوردارند. یکی از روش‌ها برای بررسی وضعیت بازار کار یک رشته، نسبت فارغ‌التحصیلانی که کار مرتبط با رشته‌ی خود دارند به فارغ التحصیلان بیکار آن رشته است. متأسفانه در کشور ما پذیرش دانشجویان رشته‌ی عمران خیلی بیشتر از ظرفیت بازار کار این رشته است. از سوی دیگر، دانشجویان عمران در دانشگاه‌ها بیشتر به صورت نظری آموزش می‌بینند تا عملی؛ به این معنی که مهارت‌های لازم برای انجام کارهای عمرانی در آن‌ها پرورش داده نمی‌شود. موقعیت جغرافیایی پروژه‌ نیز در درآمد شما تأثیر زیادی دارد. پروژه‌هایی که در مناطق دورافتاده و بد آب و هوا اجرا می‌شوند، طبیعتا درآمد بیشتری برای شما به همراه دارند. عامل دیگر اثرگذار روی درآمد در این گروه شغلی، سطح ارشدیت در پروژه است. کسانی که مشاغل مدیریتی را به عهده داشته و مسئولیت‌های سنگین‌تری دارند، حقوق بیشتری نیز می‌گیرند. خوشبختانه با پیشرفت علم و فناوری، این رشته نیز دستخوش تغییراتی شده و در آینده‌ای نزدیک به طور کامل، متحول می‌شود. ظهور فناوری‌های جدیدی مثل هوش مصنوعی و فناوری نانو، حوزه‌ی متعددی را متأثر کرده است که عمران نیز یکی از آن‌هاست. نیاز به مهندسین عمران در حال حاضر بسیار زیاد است. عواملی مثل عوامل سیاسی و اقتصادی، موقعیت جغرافیایی و جنسیت نیز روی بازار کار مهندسی عمران تأثیر دارند.

این رشته با پیشرفت فناوری‌هایی مثل هوش مصنوعی و فناوری نانو، در آینده متحول خواهد شد. هوش مصنوعی می‌تواند با انجام کارهایی که امروزه مهندسین انجام می‌دهند، بازار کار مهندسی عمران را رفته‌رفته ضعیف‌تر کند، ولی مهندسانی که بتوانند خودشان را با پیشرفت‌های فناوری سازگار کنند، امنیت شغلی خود را حفظ خواهند کرد.

ملک آرا: بزرگترین چالشی که قشر جوان در رشته مهندسی عمران با آن مواجه هستند، چیست؟

جوادی: یکی از چالش‌های بزرگ مهندسی عمران، پایداری محیط‌زیست است. دستیابی به اهداف انرژی پایدار در طراحی، ساخت، بهره‌برداری و بهینه‌سازی زیرساخت‌ها و ساختمان‌ها، جزو چالش‌های اصلی مهندسین عمران است. همچنین چالش دیگر، رقابت شدید در بازار کار است. با افزایش تعداد دانشجویان رشته عمران و تخصص‌های مرتبط، رقابت برای استخدام مهندس عمران افزایش‌یافته است. بنابراین، مهندسان باید بر توانایی‌های خود تمرکز کنند و به‌ روزرسانی مداوم در دانش فنی و مهارت‌های مدیریتی خود را انجام دهند. البته تغییرات آب‌ و هوا و رویداد‌های طبیعی از جمله سیل، زلزله و آتش‌سوزی باعث شده‌اند که مهندسین این حوزه با چالش‌های بزرگی در زمینه ساختمان‌ها و زیرساخت‌ها مواجه شوند. بهبود استانداردهای طراحی و ساختمان‌سازی به ‌منظور مقاوم‌ سازی و پیشگیری از این نوع رویدادها، امری حیاتی است.کمبود منابع مانند آب برای ساخت‌وساز در آینده این شغل را به چالش می‌کشاند. به دلیل کاهش منابع طبیعی، مهندسین عمران به روش‌های سازگار با محیط‌زیست، بهینه‌سازی مصرف منابع طبیعی در ساخت‌وساز و ایجاد حفاظت از محیط‌زیست برای آینده روی آورده‌اند.

به‌طورکلی، مهندسین عمران در مواجهه با چالش‌های فراوانی هستند که نیاز به توجه به جنبه‌های تخصصی، سازگار با محیط‌زیست و نوآوری دارند. رویکردهای جدید، دانش فنی و آموزش مستمر، مهم‌ترین ابزار مهندسان عمران در مواجهه با این چالش‌ها هستند. به‌روزرسانی مداوم در دانش فنی و توانایی‌های مدیریتی، به مهندسان عمران کمک می‌کند تا در مواجهه با این چالش‌ها موفقیت‌آمیز عمل کنند. در نهایت مهندسان عمران با انگیزه، تخصص و تعهد خود، می‌توانند نقش بسزایی در توسعه و ساختاردهی به جوامع داشته و زیرساخت‌هایی پایدار و کارآمد را برای آینده جامعه فراهم کنند.

ملک آرا: از دیدگاه شما مهندس عمران موفق، دارای چه ویژگی هایی است؟

جوادی: از نظر من یک مهندس عمران موفق ابتدا، باید دانش آکادمیک بالایی داشته باشد، سپس با حضور در بازار کار می تواند بر تجربیات خود بیفزاید. البته مهارت هایی از جمله : مهارت علمی و فنی، مهارت ریاضی، مهارت ارتباط شفاهی و نوشتاری، مهارت سازمانی و حل مسئله، تصمیم گیری و اعتماد و … برای متخصصانی که متعهد به یافتن موفقیت در حوزه مهندسی عمران هستند، ضروری است. در واقع به عنوان یک مهندس عمران، شما باید بدانید که از رشته تحصیلی خود چه می خواهید و دنبال چه چیزهایی هستید. هدفتان چیست؟ می خواهید در دفتر فنی کار کنید یا در کارگاه ساختمانی، به پروژه های راهسازی علاقه دارید یا ساختمان سازی! به دنبال هر چیزی که هستید، مهم است که مهارت علمی و ارتباطی خود را افزایش دهید. بنابراین یک مهندس عمران موفق کسی است که بتواند بهترین کار را در بهترین زمان و با صرفه اقتصادی مناسب انجام دهد.

ملک آرا: لطفا برای مخاطبین رسانه ما، درباره طرحی که موفق به کسب مقام برتر در “مسابقات ملی بتن“ شده اید، توضیح دهید.

جوادی: مسابقه تیر سبک خمشی

بتن سازه ای که در ساختمانها استفاده می شود، طبق آیین نامه های طراحی باید حداقل مقاومت مشخصی داشته باشد. در مناطق زلزله خیز (مانند اکثرنقاط ایران) نیروهای لرزه­ای بر ساختمان اثرگذار هستند و کاهش وزن سازه می­تواند تاثیر نیروهای جانبی را کم کرده و طراحی را ایمن­تر و اقتصادی­تر نماید. هدف از این مسابقه، ساخت تیرهای بتنی خمشی سبک با چگالی حداکثر ۱۳۵۰کیلوگرم بر مترمکعب(در حالت خشک)بوده و نسبت مقاومت خمشی به چگالی خشک تعیین کننده تیم برتر می باشد.

مصالح مجاز

مواد سیمانی شامل انواع سیمان پرتلند

و مواد افزودنی معدنی جایگزین سیمان نظیر پوزولانها و روباره نیز میتواند به کار رود.

مـصرف انواع افزودنی ­های شیمیایی مطابق استانداردهای مجاز است.

انواع سنگدانه مصنوعی صنعتی وطبیعی می­تواند در ساخت بتن سبک بکارگرفته شود . به هر حال سنگدانه مصرفی می­ بایست بخش قابل ملاحظه­ای از حجم بتن ( حداقل ۶۰ درصد )  را تشکیل دهد . تشخیص این امر به عهده هیات داوران است و لازم است صنعتی بودن و طبیعی بودن سنگدانه ها نیز توسط داوران تائید شود  مقصود از صنعتی بودن آنست که در بازار به صورت تجاری قابل ابتیاع باشد در غیر این صورت تیم از دور مسابقه خارج خواهد شد.

در کلیه نمونه ها بایستی حداقل  ۱۰ درصد حجم (وزن) سنگدانه ها در محدوده ۵/۱۲ تا ۱۹ میلیمترو  ۲۰ درصد سنگدانه در محدوده ۷۵/۴ تا ۵/۱۲ میلیمترباشد(جمعا ۳۰درصدبین ۷۵/۴ تا ۱۹ میلی­متر)

استفاده از هیچگونه المان کششی (اعم از الیاف، آرماتور و ….) در ساخت تیرهای بتنی سبک مجاز نمی­باشد.

مشخصات نمونه های ارسالی

آزمونه­های هر تیم باید به صورت دو عدد منشور بتنی(در حالت خشک) به اضلاع۱۰۰*۱۰۰ میلیمتر و طول   ۴۵۰-۴۰۰ میلیمتر باشند. ابعاد مقطع تیر در ۶ نقطه بصورت اتفاقی اندازه­گیری خواهد شد که در همه این نقاط باید در محدوده ۴± میلیمتری مقدار مورد نظر باشد. ابعاد آزمونه ­ها قبل از مسابقه توسط کمیته برگزار کننده و در حضور نماینده تیم اندازه گیری خواهد شد و درصورتی که حتی  یکی  از اندازه گیری­ها از محدوده مذکور بیرون باشد ، آزمونه از دور مسابقات خارج میشود.

هر آزمونه باید با یک شمارهپنج رقمی یا پنج حرفی یا ترکیبی از آن بعنوان نام تیم مشخص گردد.

. حداکثر چگالی مجاز برای هریک از آزمونه­ها۱۳۵۰کیلوگرم بر مترمکعب در حالت خشک می­باشد

آزمونه ­ها باید بصورت یکپارچه و همگن ساخته شده و قسمت­ های سطحی و درونی آنها  نباید تفاوت محسوسی با یکدیگر داشته باشند . همگن بودن بتن در طول آزمونه منشوری بطور دقیق و از طریق شکست تیر توسط هیئت داوران بررسی خواهد شد. همچنین آزمونه باید فاقد هرگونه حفره و فضای خالی در قسمت­های داخلی باشد.

سنجش وزن مخصوص خشک و مقاومت خمشی آزمونه­ها

وزن آزمونه ­های منشوری در حالت خشک (شرایط تحویل داده شده توسط نماینده تیم) اندازه­گیری می­شود و در صورتی که چگالی هر کدام از آزمونه­ ها بیش از ۱۳۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب باشد ، آن آزمونه از دور مسابقات خارج خواهد شد .  تغییر موضعی در ابعاد آزمونه ­ها مانند لب پر کردن گوشه­ ها یا سوراخ ­کاری آزمونه یا ایجاد فرورفتگی درسطوح (انحراف بیشتر از ۲ میلیمتر از ابعاد مورد نظر) موجب حذف تیم خواهد شد .  در صورتی که فقط یک آزمونه باقی بماند ، تیم مزبور همچنان امکان شرکت در مسابقه را خواهد داشت.

پس از تایید اندازه و وزن آزمونه­ها ، هر دو آزمونه توسط دستگاه خمش چهار نقطه­ای و تحت سرعت معینی که هیأت داوران تعیین می ­کنند و در بازه  (۷/۶۶- ۷/۴۶ نیوتن بر ثانیه) قرار دارد ،  بار گذاری شده و حداکثر  نیروی وارد شده به هر تیر و مشخصات محل ترک­ خوردگی اندازه گرفته می­شود . با توجه به این موارد ، مدول گسیختگی برای هر آزمونه توسط هیئت داوران محاسبه خواهد شد (رابطه در پیوست آیین نامه آورده شده است). مدول گسیختگی هر آزمونه به عنوان معیار مقاومت خمشی آن ثبت می شود.

در صورتی که شروع ترک در سطح کششی خارج از یک سوم میانی دهانه تیر باشد، آزمونه از دور مسابقات خارج می شود.

آزمونه­ای که دارای نسبت مقاومت خمشی به وزن مخصوص خشک بیشتری باشد به عنوان شاخص مقاومت خمشی و نتیجه نهایی تیم در نظر گرفته می­شود.

تعیین تیم برتر

تیمی که بیشترین شاخص مقاومت خمشی را داشته باشد،برنده مسابقه خواهد بود.

درصورت یکسان بودن نتیجه دو تیم ، کمتر بودن چگالی در حالت خشک مبنای مقایسه خواهد بود.

نمونه ­های تیم­ های برتر برای داوری نهایی انتخاب می­شوند و پس از بررسی ­های لازم تیم ­های برتر اعلام خواهند شد . هیأت داوران مجاز به اتخاذ تصمیم ­گیری ­های عمومی هستند.

پیوست: نحوه محاسبه مدول گسیختگی

در صورتی که شروع ترک در سطح کششی در یک سوم میانی دهانه تیر باشد، مدول گسیختگی از رابطه زیر محاسبه می شود:

R=PL/bd2

که در آن R مدول گسیختگی برحسب مگاپاسکال، P بیشترین بار وارد شده بر تیر که توسط دستگاه نشان داده می شود بر حسب نیوتن، L طول دهانه برحسب میلیمتر، b عرض متوسط نمونه در محل ترک خوردگی و d عمق متوسط نمونه در محل ترک خوردگی (هر دو برحسب میلیمتر) می باشد.

در صورتی که شروع ترک در سطح کششی خارج از یک سوم میانی دهانه تیر باشد، آزمونه از دور مسابقات حذف می شود.